Posted in Մաթեմատիկա

Մաթեմատիկա 07.03.2024

Բազմանիշ թվի բազմապատկումը երկնիշ և եռանիշ թվերով

Սիրելի  սովորողներ  նախ  միասին  վերհիշենք,  թե  ինչպես  ենք   բազմանիշ  թիվը բազմապատկում  միանիշ  թվով՝

Օրինակ՝

 1   
.643 
   3 
1929 
     
     

Այժմ փորձենք հասկանալ, թե  ինչպես  բազմանիշ  թիվը  բազմապատկենք

երկնիշ   թվով։

Թիվը  երկնիշ  թվով՝ բազմապատկելիս  սյունակաձև  գրելու  դեպքում  նախ

այն  բազմապատկում   ենք  միավորով,  արդյունքը գրում ենք գծից ներքև 1-ին տողում, ապա  տասնավորով, որի  արդյունքը  գրում ենք  երկրոդ տողում  1 նիշ խորքից, և արդյունքները գումարում ենք այնպես,  ինչպես  այս  օրինակներում՝

      
 .456 
   65 
+2280 
2736  
29640 
      
      

Այժմ  փորձենք   հասկանալ, թե  ինչպես   բազմանիշ   թիվը   բազմապատկենք  եռանիշ  թվով։

Թիվը  եռանիշ  թվով   բազմապատկելիս  սյունակաձև  գրելու դեպքում  նախ

այն բազմապատկում ենք միավորով, արդյունքը գրում ենք գծից ներքև 1-ին տողում, ապա տասնավորով, որի  արդյունքը  գրում ենք  երկրոդ տողում  1 նիշ խորքից, հետո հարյուրավորով, որի արդյունքը գրում ենք երրորդ տողում 2

նիշ  խորքից և արդյունքները գումարում ենք այնպես, ինչպես օրինակում՝

Օրինակ՝

        
 .5462  
   123  
+16386  
10924   
5462    
671826  
        

Առաջադրանքներ

  1. Հաշվի՛ր արտահայտության արժեքը՝

4306 ‧ 15 = 64590

  x 430    
     1 5    
 + 2 5 3 0    
  4 3 0 6     
  6 4 5 9    
          

1596 · 24 = 43304

  x 1 5 9 6    
     2 4    
  +6 3 8 4    
  31 9 2     
  3 8 3 0 4    
          

1585 · 153 = 242505

  x 1 5 8 5    
    1 5 3    
  + 4 7 5 5    
 + 7 9 2 5     
 1 5 8      
 2 4 2 5 0 5    

205 · 104 = 21320

  x 2 0 5     
   1 0 4     
  + 8 2 0     
 + 0 0 0      
 2 0 5       
 2 1 3 2 0     

4267 ‧ 142 = 605914

    x 4 2 6 7 
      1 4 2 
   + 8 5 3 4 
 + 17 0 6 8  
   4 2 6 7   
   6 0 5 9 1 4 

4628 · 204 = 944112

     x4628
       204
    +18512
    +0000 
    9256  
    944112

4572 · 620 = 2834640

          
          
          
          
          
          

7058 ‧ 25 = 176450

          
          
          
          
          
          

2612 ‧ 512 = 1337344

          
          
          
          
          
          

1024 ‧ 52 = 53248

          
          
          
          
          
          

161 ‧ 301 = 48461